The contents of the monthly No. 05/06/2025

ABSTRACT: Analysis of roundness measurement data is fundamental for the assessment of geometric characteristics of cylindrical and spherical objects. This process comprises four essential stages: modelling, filtering, parameterization, and uncertainty budget estimation. The present work focuses on the first three stages, investigating in detail the influence of selected factors and parameters on the final measurement result. Commonly applied assumptions in roundness metrology were also subjected to verification. Research findings confirm, inter alia, that differences in amplitude roundness parameters can reach up to 50% depending on the adopted reference element (circle). Furthermore, a positive influence of applying a Gaussian filter with a broader bandwidth on amplitude parameters was observed, and the effectiveness of utilising the Fourier transform in roundness profile analysis was confirmed.

KEYWORDS: reference circles, filtering, roundness parameters

STRESZCZENIE: Analiza danych pomiarowych okrągłości ma kluczowe znaczenie w ocenie cech geometrycznych obiektów cylindrycznych i sferycznych. Proces ten składa się z czterech podstawowych etapów: modelowania, filtrowania, parametryzacji oraz szacowania budżetu niepewności. W artykule skoncentrowano się na pierwszych trzech etapach, dogłębnie analizując wpływ wybranych czynników i parametrów na końcowy wynik pomiaru. Zweryfikowano również powszechnie przyjmowane założenia stosowane w metrologii okrągłości. Wyniki badań potwierdzają między innymi, iż różnice w amplitudowych parametrach okrągłości mogą dochodzić do 50% w zależności od zastosowanego elementu odniesienia. Co więcej, zaobserwowano pozytywną korelację zastosowania filtru Gaussa o szerszym paśmie przepustowości na parametry amplitudowe, jak również potwierdzono skuteczność wykorzystania transformaty Fouriera w analizie profilu okrągłości.

SŁOWA KLUCZOWE: okręgi odniesienia, filtrowanie, parametry okrągłości

DOI: https://doi.org/10.17814/mechanik.2025.5-6.3

 

* Artykuł recenzowany

ABSTRACT: The article presents a methodology for designing an aircraft frame with a maximum take-off weight of up to 5700 kg. The study was based on a model of a turbojet engine truss intended for use in aircraft of this category. The objective was to develop a design approach using commercially available tools for the design, construction, and manufacturing of such structures.. The resulting truss structure is designed to withstand a range of internal and external loads, including thermal displacements and deformations.

KEYWORDS: truss design, lattice structures, frame structures, FEM

STRESZCZENIE: Artykuł przedstawia metodykę projektowania ramy samolotu o maksymalnej masie startowej do 5700 kg. Badania oparto na modelu kratownicy silnika turboodrzutowego przeznaczonego do zastosowania w samolotach tej klasy. Celem było opracowanie podejścia projektowego z wykorzystaniem ogólnodostępnych narzędzi do projektowania, konstruowania i wytwarzania tego typu struktur. Powstała konstrukcja kratownicowa została zaprojektowana tak, aby wytrzymywać zakres obciążeń wewnętrznych i zewnętrznych, w tym przemieszczenia i odkształcenia cieplne.

SŁOWA KLUCZOWE: projektowanie kratownic, konstrukcje kratowe, konstrukcje ramowe, MES

DOI: https://doi.org/10.17814/mechanik.2025.5-6.4

 

* Artykuł recenzowany

ABSTRACT: This study explores the integration of terrain-based haptic feedback in a fire truck driving simulator to improve training realism and efficiency. A wide range of terrain conditions–including slopes, mud, and uneven surfaces–was simulated and dynamically mapped to a 6DOF motion platform. The system reproduces realistic vehicle dynamics and terrain-induced forces, enhancing driver immersion and decision-making in extreme conditions. Compared to previous research, the simulator offers greater fidelity and scenario diversity, supporting faster skill acquisition and better operational readiness for real-world emergencies.

KEYWORDS: driving simulator, fire truck simulator, haptic feedback, simulators

STRESZCZENIE: W artykule przedstawiono podejście do zwiększenia realizmu i skuteczności szkoleń kierowców pojazdów straży pożarnej poprzez zastosowanie haptyki opartej na profilu terenu. Symulacje obejmowały różnorodne warunki terenowe, takie jak strome podjazdy, błoto czy wyboje, które odwzorowywane były na platformie ruchomej o sześciu stopniach swobody. System umożliwia realistyczne odwzorowanie dynamiki pojazdu oraz sił wynikających z ukształtowania terenu, co poprawia immersję i wspiera podejmowanie decyzji w warunkach ekstremalnych.

SŁOWA KLUCZOWE: symulator jazdy, symulator pojazdu strażackiego, sprzężenie zwrotne haptyczne, symulatory.

DOI: https://doi.org/10.17814/mechanik.2025.5-6.5

 

* Artykuł recenzowany

STRESZCZENIE:

Podczas obróbki skrawaniem obrabiane narzędzia i przedmioty są narażone na zużycie oksydacyjne. W artykule przedstawiono wyniki badania wpływu tlenu na obciążenia mechaniczne i integralność powierzchni przedmiotu obrabianego podczas obróbki Ti-6Al-4V niepowlekanym węglikiem spiekanym w atmosferze beztlenowej.